هدف اصلی مدارس هوشمند آماده سازی نسل آینده کشور برای زندگی در عصر اطلاعاتی و شکوفایی استعدادهای بالقوه دانش آموزان متناسب با علایق و پتانسیل آنهاست. زندگی در قرن بیست و یكم به سمتی پیش رفته كه آموزش مهارت‌های مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات به یك ضرورت اجتناب‌ناپذیر مبدل شده است.

در بسیاری از كشورها از جمله كشور ما راه‌اندازی مدارس هوشمند مورد توجه مسئولان نظام آموزشی قرار گرفته است.

این روزها دیگر تعلیم و تربیت در چگونه خواندن و چگونه نوشتن خلاصه نمی‌شود، بلكه كار با ابزار تكنولوژیكی و چگونگی انجام این كار مورد توجه است.

در این خصوص، آموزش و پرورش ایران، گام‌های بلندی را برداشته است هر چند كه هنوز تا رسیدن به آنچه باید باشد، فاصله بسیار زیادی است.

هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه مدارس هوشمند در اسناد بالادستی و بخصوص سند بنیادین وزارت آموزش و پرورش است که با شیوه اسنادی و بررسی اسناد مکتوب صورت گرفته است.

امروزه مهم ترین دغدغه ی نظام آموزشی و پرورشی یک کشور، ایجاد بستری مناسب جهت رشد و تعالی سرمایه های فکری در جامعه اطلاعاتی و دانایی محور می باشد. برای آنکه همه ی گروه های اجتماعی قادر باشند بطور مؤثر درچنین جامعه ای مشارکت داشته باشند، باید یادگیری پیوسته، خلاقیت، نوآوری و نیز مشارکت فعال و سازنده ی اجتماعی را بیاموزند.

تحقق این امر مستلزم تعریف مجدد و نوینی از نقش و کارکرد آموزش و پرورش و مدارس می باشد.

مدارس هوشمند و آموزش و پرورش

هوشمندسازی مدارس از راهبردهای اساسی تحول بنیادین آموزش و پرورش است. بر اساس سند ملی تحول بنیادین وزارت آموزش و پرورش، هوشمندسازی مدارس طی سنوات آینده انجام خواهد رسید.

مدرسه، معلمان و خانواده طرح راهبردی هوشمندسازی مدارس بر اساس فرمایشات حضرت امام خمینی (ره)، مقام معظم رهبری، سیاست‌های كلی نظام، سند چشم‌انداز، نقشه جامع علمی كشور، برنامه درس ملی و قانون پنج ساله توسعه، طراحی و عملیاتی گردیده است.

در این برنامه معلم نقش كلیدی دارد، كتاب جایگاه خاص خود را دارد و هدف گذاری برای آموزش دانش‌آموزان ، معلمان و اولیاء مورد تاكید قرار گرفته است.

هدف از هوشمندسازی مدارس تربیت دانش‌آموزانی پژوهش ‌محور و پژوهش گر می‌باشد. به كار‌گیری دانش و فناوری برتر، زمینه‌ساز تربیت مدیران فردای میهن اسلامی می باشد.

واژه‌ی مدارس هوشمند چندی است در ادبیات آموزش و پرورش ما وارد شده است و فعالیت‌های ارزشمندی نیز وَلو بصورت پراكنده در این حوزه انجام شده است.

وزارت آموزش و پرورش با الهام از آموزه‌های دینی و مقتصیات زمانی و به منظور تحقّق اهداف سند چشم انداز ایران در سال ۱۴۰۴ و دستیابی به اهداف عالیه نظام تعلیم و تربیت و گسترش عدالت آموزشی، اقدام به تعریف ساختار، جایگاه، ساماندهی، شرایط و ضوابط توسعه‌ی مدارس هوشمند بر اساس معیارهای علمی، بین المللی و شرایط بومی در سطح كشور نموده است.

از این رو برای نیل به این هدف، نیاز به همّتی مضاعف داشته که ازجمله عوامل اصلی آن می توان به تغییرنگرش درشیوه‌ی آموزش و مدیریت مراکز آموزشی و پرورشی و نیز تأمین زیرساخت مورد نیاز اشاره نمود.

در واقع هر دانش آموز بسته به استعداد خود می تواند آموزش ببیند و یا به عبارت دیگر سیستم آموزش نسبت به استعداد دانش آموزان متغیر است.